Fabrykant – majestatyczny dąb w morzu kwiatów

Fabrykant, nazywany również Jagoszem to pomnikowy dąb szypułkowy, rosnący w łódzkim parku im. ks. bp. Michała Klepacza. Jest to jedno z najbardziej oryginalnych drzew w Polsce i wizytówka Łodzi. Wiosną każdego roku przyciąga do siebie tłumy ludzi, którzy chcą oglądać jego majestat zatopiony w morzu błękitnych kwiatów śnieżników i cebulic.


FABRYKANT WYGRAŁ GŁOSOWANIE NA EUROPEJSKIE DRZEWO ROKU!!!
Zdobył on 45,718 głosów i zdeklasował rywali. Drugie miejsce uzyskało 18,198 głosów (Słowacja), a trzecie 14,219 głosów (Ukraina). Poniżej moje podziękowania za wspieranie mojego zgłoszenia. DZIĘKUJĘ!



Fabrykant na tle zachodzącego słońca (fot. J. Kubka)

Nie ma dokładnych danych, na temat tego jak dąb znalazł się w parku. Jednak przypuszczać należy, że Fabrykant podobnie, jak i sam park, w którym rośnie, ściśle związany jest z dziejami rodu Richterów. Byli to łódzcy fabrykanci, którzy w drugiej połowie XIX w. stali się właścicielami gruntów przeznaczonych na rozbudowę przemysłu w mieście. Ród Richterów, wybudował dwie wille (Reinholda oraz Józefa Richterów) i utworzył wokół nich piękne ogrody ozdobne. W celu podkreślenia naturalnego charakteru miejsca, część starszego drzewostanu została zachowana. Dąb ze względu na to, że stanowił symbol długowieczności, mądrości i moralności mógł być wykorzystany dla podkreślenia pozytywnych cech rodu. Po wyzwoleniu Łodzi w 1945 r. ogród został przekształcony w park publiczny i otrzymał imię zasłużonego polskiego działacza politycznego, publicysty i hrabiego Stanisława Worcella. Nazwa ta była używana do 1994 roku. Później mianowano go parkiem im. ks. bp. Michała Klepacza. Warto podkreślić również, że trakcie II wojny światowej drzewo uniknęło wycięcia. Pojawiały się informacje, że pod drzewem zakopany jest skarb Richterów, co kusiło ówczesnych funkcjonariuszy, którzy w łatwy sposób chcieli się wzbogacić. Ostatecznie pomysł upadł, a Fabrykant może cieszyć nasze oczy także dzisiaj.

Park im. ks. bp. Michała Klepacza – wiosna 2019 r. (fot. zasoby własne)

Podwójne nazewnictwo drzewa odnosi się to przemysłowej historii Łodzi, a także ma upamiętniać wybitnego animatora kultury łódzkiej. Pierwszą nazwę (Fabrykant) zaproponował biolog, profesor Jan Teofil Siciński z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego, a po raz pierwszy wykorzystano przydomek w artykule do „Dziennika Łódzkiego” w 1996 roku. Natomiast druga nazwa (Jagosz) datowana jest na 9 kwietnia 2000 roku. Był to ukłon w stronę Mieczysława Jagoszewskiego, dziennikarza Ekspresu Ilustrowanego oraz Dziennika Łódzkiego, będącego propagatorem turystyki i krajoznawstwa na ziemi łódzkiej oraz współzałożycielem Towarzystwa Przyjaciół Łodzi. Siedziby obu redakcji sąsiadowały z parkiem.

Dąb szypułkowy – Fabrykant (fot. J. Kubka)

Współcześnie dąb przyciąga odwiedzających z kilku powodów. Przede wszystkim zachwyca jego unikatowa budowa. Jeden z konarów ma esowaty kształt i długość ponad 20 metrów. Ten poziomy konar powoduje, że szerokość korony Fabrykanta osiągnęła imponującą wartość ponad 33 metrów. Przewodnik ten musi być podpierany, aby nie uległ wyłamaniu. Niecodzienny kształt i specyficzny pokrój drzewa mogły rozwinąć się dlatego, że od początku rosło ono na otwartej przestrzeni i nie miało naturalnej konkurencji. Przy dębie zainstalowano oświetlenie, które podkreśla wyjątkowość drzewa.

Fabrykant posiada unikatowy 22 metrowy konar! (fot. J. Kubka)

Niewiele osób pamięta, że dębom takim jak Fabrykant poświęcono jeden z miesięcy w roku kalendarzowym. Był to kwiecień, niegdyś nazywany jako dębień. Jego nazwa wzięła się od okresu, w którym kwitną dęby, a dokładniej pojawiają się jego męskie kwiatostany. W przypadku łódzkiego dębu miesiąc ten ma także jeszcze jeden atut. Wiosna to ten wspaniały czas, gdy wszystko wokół nas staje się piękniejsze. Słońce mocniej świeci, słupki rtęci szybują w górę, a rośliny cieszą nasze oczy intensywnymi kolorami. Widać to szczególnie mocno w łódzkim Parku im. Michała Klepacza, gdy wokół Fabrykanta możemy podziwiać szafirowe łąki pełne śnieżników lśniących i cebulic syberyjskich. Geofity są całkowicie mrozoodporne i wieloletnie, więc rosną u podnóża drzewa od dziesiątek lat i skutecznie się rozsiewają. Gdy tylko uklękniemy pod rozłożystą koroną dębu i przyjrzymy się tym niebieskim płatkom od razu przyporządkujemy kwiaty do danej rośliny. Jako pierwsze zaczynają swój spektakl śnieżniki lśniące, a później dołączają się do nich cebulice syberyjskie. To wszystko powoduje, że przez cały miesiąc możemy podziwiać Fabrykanta otoczonego błękitem.

Fabrykant jest drzewem wielowymiarowym. Każdy odnajdzie w nim coś niezwykłego. Dla łaknących historii, ten przepiękny dąb przywołuje fabrykancką historię Łodzi i jest symbolem rodziny Richterów. Turyści odnajdą w nim inspirację do zdjęć i motyw przewodni każdej podróży do przemysłowego miasta. Natomiast dendrolodzy mogą zachwycać się wyjątkowością budowy korony drzewa. Co więcej, wokół drzewa znajduje się wiele pomnikowych dębów, kasztanowców, sosna czarna oraz sosna limba i dwa cyprysiki nutkajskie, w cieniu których spokój odnajdują studenci pobliskiej Politechniki. Od 2017 roku park i sam Fabrykant mają nowego opiekuna, którym jest Politechnika Łódzka. Można mieć więc pewność, że Fabrykant znajdzie się w centrum naukowego świata niczym mitologiczna oś wszechświata – axis mundi. Liczę na to, że odwiedzający Fabrykanta dostrzegą w nim piękno i majestat oraz okażą mu szacunek na jaki zasługuje.

METRYCZKA:

Nazwa i gatunek: Fabrykant (rzadziej Jagosz) – dąb szypułkowy (Quercus robur).
Lokalizacja: Łódź, teren Parku im. M. Klepacza (dawniej im. St. Worcella), rejon ulic: ks. Ignacego Skorupki oraz Wólczańskiej, pomiędzy willami Reinholda Richtera i Józefa Richtera.
Ochrona prawna: uchwała Rady Miejskiej IV/55/15 z dnia 14 stycznia 2015 r., wcześniej drzewo objęte było ochroną na podstawie Zarządzenia Nr 8/90 Prezydenta Miasta Łodzi z dnia 10 stycznia 1990 r.


Przeczytaj także o historii Bursztynowej Damy oraz Smutnych Braciach z Sosnowca.

Dodaj komentarz

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.

Start a Blog at WordPress.com.

Up ↑

Design a site like this with WordPress.com
Rozpocznij